สัญญาประชาคม

รุสโซเริ่มต้นบทประพันธ์เรื่องนี้ด้วยข้อความสั้นๆแต่เต็มไปด้วยพลังว่า"มนุษย์เกิดมาเสรีแต่ทุกหนทุกแห่งเขาอยุ่ในเครื่องพันธนาการ ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น ในทรรศนะของรุสโซเห้นว่าสิทธิทางสังคมจะมาจากธรรมชาติหาได้ไม่ ถ้าหารสิทธิทางสังคมจะมาจากธรรมชาติแล้ว บางคนก็จะมีอำนาจตามธรรมชาติเหนือคนอื่นๆ แต่ที่แท้การณ์หาเป็นเช่นนั้นไม่ ฉะนั้นจึงชอบที่จะลงความเห็นว่า สิทธิทางสังคมมิได้มาจากธรรมชาติ หากเป็นสิทธิที่ตั้งอยู่บนมูลฐานของ "สัญญาประชาคม"เพราะฉะนั้นสังคมจึงควรตั้งขึ้นโดยอาศัยสัญญาประชาคม ซึ่งกำหนดให้มีข้อผูกพันซึ่งกันและกันในระหว่างบุคคลที่ร่วมทำสัญญา ทั้งเป็นข้อผูกพันที่ได้รับการพิจารณาและเห็นชอบจากทุกคนมาก่อนแล้ว(วิเคราะเรื่องสัญญาประชาคมโโย ศจ.ปอล เลอแมร์ อาจารย์ปรัชญาและอักษรศาสตร์ดุษฎีบัฑิตแห่งมหาวิทยาลัยปารีส( จากหนังสือสัญญาประชาคมหน้า 5)